Uważa się, że fretki nie są wrażliwe na:
- panleukopenie kotów
- parwowirusa psów
- leptospirozę
- lub zapalenie jelit norek
ale są bardzo wrażliwe na nosówkę i wściekliznę, śmiertelne dla nich choroby zakaźne…
W starszym wieku fretki mają skłonność do chorób:
- metabolicznych
- hormonalnych
- układu krążenia (serca)
- układu moczowego (pęcherz i/lub nerki)
- układu płciowego
- i chorób nowotworowych
Zgodnie z powiedzeniem „lepiej zapobiegać, niż leczyć”, zapoznaj się z poniższym kalendarzykiem badań weterynaryjnych, zabiegów profilaktycznych i pielęgnacyjnych oraz szczepień… Poczytaj także o nosówce i wściekliźnie… ;-)
Profilaktyka i szczepienia dla fretek poniżej 6 miesięcy
| wiek fretki | zabieg1) | polecany lek | niewskazany lek | ważne uwagi |
| 6 tygodni | odrobaczenie | Drontal Junior Vetminth (zamiennie) | – | – wskazane badanie kału przed podaniem leku – powtórzenia co kwartał dla zwierząt wychodzących, co pół roku dla domowych |
| 6 tygodni | 1’szczepinie na nosówkę dla szczeniąt od nieszczepionych matek1-3) | 1 dawka: FEBRIVAC DIST MustelVac D 1/2 lub 1/3 dawki: Nobivac® Puppy DP Canivac FH zagraniczne: Fervac D Nobivac D Nobivac DH2 | nie stosujemy szczepionek kocich: Felovax Nobivac® Tricat Quadricat oraz wielo-składnikowych: Duramune 5 Duramune Max 5 Duramune 6 Duramune 8 Duramune Max 10 Nobivac L i LC Vanuard 5 L i 5LC | – obecność przeciwciał matczynych (szczepione samice) niekorzystnie wpływa na wytwarzanie się odporności poszczepiennej, dlatego potomstwo pochodzące od immunizowanych (szczepionych) matek powinno być zaszczepione w wieku powyżej 12, a nawet 16-20 tygodnia życia – okres karencji: zgodnie z ulotką szczepionki – okres ważności: 24 miesiące – okres kwarantanny: do następnego szczepienia (3-4 tygodnie) i 7 dni po doszczepieniu – odporność na parwowirus: po 7 dniach – w rzadkich przypadkach po szczepieniu może wystąpić słabo zaznaczona reakcja, nadwrażliwość typu anafilaktycznego. Z reguły objawy ustępują samoistnie lub w zależności od nasilenia, niezbędne jest podanie epinefryny.6) – w przypadku szczepienia przeciwko wściekliźnie – szczepić w tylną nogę, mniejsze prawdopodobieństwo zachorowania na mięsaka (nowotwór)4, 6) |
| 9 tygodni (2 miesiąe) | 2’szczepinie na nosówkę dla szczeniąt od nieszczepionych matek1-3) | j.w. | j.w. | |
| 12 tygodni (3 miesiące) | 3’szczepienie przeciwko nosówce szczeniąt od nieszczepionych matek1-3) | j.w. | j.w. | |
| 12-16 tygodni (3-4 miesięce) | szczepienie przeciwko wściekliźnie, w przypadku wyjazdu zza granicę, w innych przypadkach to szczepienie najlepiej wykonywać po 6 miesiąca życia4) | Nobivac® Rabies i inne szczepionki zarejestrowane w Polsce | – | |
| 16-20 tygodni (4-5 miesięcy) | 1’szczepienie przeciwko nosówce szczeniąt od szczepionych matek1-3) | 1 dawka: FEBRIVAC DIST MustelVac D 1/2 lub 1/3 dawki: Nobivac® Puppy DP Canivac FH zagraniczne: Fervac D Nobivac D Nobivac DH2 | j.w. | |
| 20 tygodni (5 miesięcy) | odrobaczenie | advocate dla kociątek (po 9 tygodniu życia) Drontal Junior Vetminth Flubenol Paratex Pratel Systamex (zamiennie) | środki w sprayu, typu: frontline i inne | – wskazane badanie kału przed podaniem leku – powtórzenia co kwartał dla zwierząt wychodzących, co pół roku dla domowych |
| 28-32 tygodni (7-8 miesięcy) | sterylizacja / kastracja5) implant Suprelorin 4,7mg | badanie krwi, zabieg chirurgiczny, narkoza | – | – zabiegi w tym wieku są wskazane, tylko i wyłącznie w wypadku następujących przesłanek:* ponad 8 tygodni rui (samice) * nadmierna agresywność (samce) – sterylizacja/ kastracja – zabieg nieodwracalny skutkujący trwałą bezpłodnością, minimalizuje intensywny zapach fretek w okresie rui (zwłaszcza samców), zapobiega hiperestrogenizmowi – zaburzenia funkcji szpiku kostnego (samice i samce), niestety obciążony skutkami ubocznymi – implant jest okresową odmianą sterylizacji chemicznej (działanie od 18 do ponad 60 miesięcy – średnio 24 miesiące) – nie wolno! usuwać gruczołów przyodbytowych!!! jest to znęcanie się nad zwierzakiem bez powodu |
| 1 rok (12 miesięcy) | badanie krwi: hematologiczne, serologiczne i biochemiczne usg rtg | pobranie krwi | – | – okresowe badanie kontrolne, pozwalające ocenić stan zdrowia fretki oraz szybkie leczenie w przypadku ewentualnego stanu chorobowego – powtarzalne raz na rok do 4-5 roku życia, później co pół roku |
| 3 lata i 6 miesięcy | szczepienie przeciwko nosówce6) | j.w. | j.w. | – doszczepienia co 24-36 miesiący, najlepiej po badaniu na obecność przeciwciał – nie szczepić w czasie rui!!! |
| 3 lata i 6 miesięcy | szczepienie przeciwko wściekliźnie6) | j.w. | j.w. |
[…] Szczepionki przeznaczone dla fretek (FEBRIVAC DIST) są sprowadzane do Polski jedynie na zamówienie dla zwierząt w chowie fermowym. Indywidualnym pacjentom podajemy więc preparaty przeznaczone dla psów, co należy czynić ostrożnie ze względu na częste reakcje poszczepienne (wymioty, biegunka, zapalenie skóry, itp.). Zwierzę po szczepieniu należy obserwować i w razie potrzeby podać leki przeciwhistaminowe. Jeśli wystąpiła reakcja alergiczna, to przy kolejnych szczepieniach zaleca się podanie preparatów przeciwhistaminowych na pół godziny przed szczepieniem. Należy unikać dla fretek szczepionek produkowanych na komórkach fretek lub nisko pasażowanych na komórkach psich (groźba nosówki poszczepiennej), jak również szczepionek skojarzonych (przeciw różnym chorobom). […]1 […] Połowa dawki zalecana dla psa zapewnia odporność u fretki. Na terenach endemicznego występowania nosówki pierwsza dawkę należy podać w wieku 6 tygodni u zwierząt od nieszczepionych samic lub w 8 tygodniu od szczepionych samic w celu umożliwienia zaniknięcia matczynej odporności. Druga i trzecia dawkę należy podać w wieku 10-12 tygodni i 13-14 tygodni. W terenach nieendemicznych pierwsza pojedyncza dawka w wieku 12 tygodni jest wystarczająca. Doszczepienie wykonuje się co 1-3 lata. Rzadko występują reakcje uboczne, ale mogą pojawić się wymioty i biegunka, rumień lub gorączka. Jeżeli wystąpi wstrząs, należy zastosować leczenie podtrzymujące, w tym adrenalinę, leki antyhistaminowe i płyny.[…]3
Uwaga:
- 1) należy pamiętać, iż podanie każdego leku czy szczepionki powinno nastąpić w chwili, gdy zwierzak jest całkowicie zdrowy i poza okresem rui (u fretek trwa od stycznia do sierpnia +/- 1 miesiąc)!
- 2) szczenięta młodsze niż 10 tygodni życia, które wiadomo, że posiadają przeciwciała matczyne (zaszczepione samice) należy zaszczepić dwukrotnie w odstępie 4-6 tygodni… Szczenięta w wieku powyżej 10 tygodni, szczepić jednokrotnie!
- przy wielokrotnych iniekcjach (szczeniaki) – nie łączyć różnych szczepionek, np. szczepionki Canivac z Nobivac – występuje duże prawdopodobieństwo szoku poszczepiennego!
- 3) w wielu artykułach i publikacjach czytamy o potrójnym szczepieniu, ale generalnie praktykuje się dwukrotną iniekcję
- 4) w Polsce nie ma obowiązku szczepienia fretek przeciwko wściekliźnie, generalnie szczepimy zwierzęta wychodzące lub wyjeżdżające za granicę, zwierzaki domowe nie muszą być szczepione
- 5) mamy podzielone zdania w odniesieniu do wczesnej sterylizacji/kastracji fretek, z jednej strony zabieg ten przeciwdziała występowaniu kilku poważnych schorzeń, a z drugiej w jego wyniku można się spodziewać innych zachorowań, np. nadczynność nadnerczy, w późniejszym wieku fretki
- 6) szkodliwość szczepionek
Profilaktyka i szczepienia dla fretek powyżej 6 miesięcy
Możemy znaleźć się w sytuacji, gdy do naszego domu trafi fretka starsza i nie będziemy nic wiedzieć o zastosowanej w jej przypadku profilaktyce… ;-(
| wiek fretki | zabieg* | polecany lek | niewskazany lek | ważne uwagi |
| powyżej 6 miesięcy | odrobaczenie | advocate dla kociątek (po 9 tygodniu życia) Drontal Junior Vetminth Flubenol Paratex Pratel Systamex (zamiennie) | – | – wskazane badanie kału przed podaniem leku – powtórzenia co kwartał dla zwierząt wychodzących, co pół roku dla domowych |
| powyżej 6 miesięcy | jednorazowe szczepienie na nosówkę1) | FEBRIVAC DIST MustelVac D Nobivac®Puppy DP Canivac FH Nobivac®DHP Canivac FHP zagraniczne: Fervac D Nobivac®D Nobivac® DH2 | nie stosujemy szczepionek kocich: Felovax Nobivac®Tricat Quadricat oraz wieloskładnikowych: Duramune 5 Duramune Max 5Duramune 6 Duramune 8 Duramune Max 10 Nobivac L i LC Vanuard 5 L i 5LC | – obecność przeciwciał matczynych (szczepione samice) niekorzystnie wpływa na wytwarzanie się odporności poszczepiennej, dlatego potomstwo pochodzące od immunizowanych matek powinno być zaszczepione w wieku powyżej 10 tygodnia życia– okres karencji: nie dotyczy– okres ważności: 24 miesiące– okres kwarantanny: 2-3 tygodnie– odporność na parwowirus: 7 dniw rzadkich przypadkach po szczepieniu może wystąpić słabo zaznaczona reakcja nadwrażliwości typu anafilaktycznego. Z reguły objawy ustępują samoistnie lub w zależności od nasilenia, niezbędne jest podanie epinefryny.6)– w przypadku szczepienia przeciwko wściekliźnie – szczepić w tylną nogę,mniejsze prawdopodobieństwo zachorowania na mięsaka (nowotwór)4) |
| powyżej 6 miesięcy | szczepienie przeciwko wściekliźnie4) | Nobivac®Rabies i inne szczepionki zarejestrowane w Polsce | – | |
| powyżej 6-7 miesięcy | sterylizacja / kastracja5) implant Suprelorin 4,7mg | badanie krwi, zabieg chirurgiczny, narkoza | – | – zabieg nieodwracalny skutkujący trwałą bezpłodnością, minimalizuje intensywny zapach fretek w okresie rui (zwłaszcza samców), zapobiega hiperestrogenizmowi – zaburzenia funkcji szpiku kostnego (samice) – implant jest okresową odmianą kastracji chemicznej – bezpłodność około 24 miesięcy– nie wolno usuwać gruczołów przyodbytowych!!! jest to znęcanie się nad zwierzakiem bez powodu |
| po roku | badanie krwi, hematologiczne, serologiczne i biochemiczne | pobranie krwi | – | – okresowe badanie kontrolne, pozwalające ocenić stan zdrowia fretki oraz szybkie leczenie w przypadku ewentualnego stanu chorobowego – powtarzalne raz na rok do 4-5 roku życia, później co pół roku |
| po 18 miesiącach | szczepienie przeciwko nosówce6) | j.w. | j.w. | – doszczepienia co 18-24 miesiące, najlepiej po badaniu na obecność przeciwciał– nie szczepić w czasie rui!!! |
| po 24 miesiącach | szczepienie przeciwko wściekliźnie4) | j.w. | j.w. |
Zabiegi pielęgnacyjne
| odstępy czasowe | zabieg pielęgnacyjny | polecane środki | niewskazane środki | uwagi | ważne |
| co 2-3 tygodnie | kąpiel7) | szampony i odżywki przeznaczone dla fretek | inne niewskazane | ciepła, nie za gorąca woda, a po kąpieli delikatne wytarcie w ręcznik | uwaga na przeciągi, aby nie przeziębić fretki |
| co 2-3 tygodnie | obcinanie pazurków | cążki lub gilotynki przeznaczone do obcinania pazurków | inne niewskazane | należy uważać na długość pazurków, gdyż zbyt długie mają tendencje do rozdwajania się i wyrywania | obcinamy pazur przed widoczną miazgą, której nacięcie grozi krwawieniem i bólem dla fretki |
| co 4-6 tygodni | czyszczenie uszu | patyczki higieniczne, 40% alkohol i olejek nawilżający lub środki przeznaczone do czyszczenia uszu | inne niewskazane | fretki mają tendencje do dużej ilości wydzieliny woskowinowej w uszach i zakażeń świerzbowcem | – jeżeli mamy obawy, najlepiej poprosić o czyszczenie weterynarza podczas wizyty, np. na odrobaczenie– częstotliwość może wpływać na zwiększoną ilość woskowiny |
| co 1-2 tygodnie | wymiana legowisk | delikatne środki piorące | inne niewskazane | każdy, szanujący się fretkomaniak ma kilka zmian legowisk, kocyków i hamaczków | można prać w pralce, na legowiska stosować materiały, o które nie będą zahaczać się pazurki |
| co 1-2 tygodnie | dezynfekcja klatki i kuwet | woda z octem lub specjalistyczne środki dezynfekujące | środki chemiczne gospodarstwa domowego | użycie środków chemicznych gospodarstwa domowego może spowodować zatrucie fretki | środki chemiczne trzymać w miejscach niedostępnych dla fretek |
| raz w tygodniu | czesanie futerka | szczotki z włosia lub zgrzebło | inne niewskazane | czesanie pozwoli pozbyć się martwych włosów | fretka będzie miała lśniąca sierść i mniej włosków w przewodzie pokarmowym |
| raz w tygodniu | czyszczenie ząbków | pasty i szczoteczki specjalistyczne | inne niewskazane | trudne wyzwanie ;-p, najlepiej przekazać to zadanie lekarzowi weterynarii | ma na celu zapobiegać w tworzeniu się kamienia nazębnego, tendencja przy suchej karmie i nieodpowiedniej mięsnej |
Uwaga:
- 7) jest wielu przeciwników częstego kąpania, dla nich wystarczy kąpać fretkę raz na rok, tłumacząc sobie i innym, że zwierze po kąpielach szybciej nabiera swojego „specyficznego” zapachu, a kąpiele szkodzą na skórę!… osobiście kąpie swoje zwierzaki dość często, minimum raz w miesiącu, raz na kwartał, gdyż są fretkami wychodzącymi i nie wyobrażam sobie jak po spacerze baraszkują w pościeli na łóżku, kiedy wcześniej mogły deptać po różnych „ekskrementach” w parku… czyli z powodów higienicznych moje fretki zażywają kąpieli, która daje im wiele radości (nie da się opisać szaleństwa fretki w czasie suszenia!), piękne i zadbane futro wolne od różnego rodzaju roztoczy, czy bakterii, ponadto przy odstępach, nie dłuższych niż 6-8 tygodni, zapach fretki nadal utrzymuje się w dolnej granicy wyczuwalności (jest mniej drażniący niż fretka, którą kąpie się rzadko)… kąpiele nie częstsze niż 1-2 razy w miesiącu, przy użyciu właściwych środków pielęgnacyjnych nie wysuszają skóry zwierzaka… kąpiele należy połączyć z wymianą legowisk i odkażeniem klatki oraz kuwet… po wieloletniej praktyce wiem, że zwierzaki, które w okresie szczenięcym nie zostały „zrażone” do wody, same chętnie bawią się i nurkują w każdym możliwym pojemniku napełnionym wodą… ;-)
- ponadto, w czasie rui, kąpiele są nawet wskazane, aby pozbyć się ze skóry nadmiaru łojotoku, intensywniej wydzielanego właśnie w tym okresie… nagromadzone wydzieliny, tworzą osad drażniący skórę zwierzaka, który może doprowadzić do grzybic skóry i autouszkodzeń (intensywniejsze drapanie/iskanie)… w tym czasie kąpiemy co 3-6 tygodni (można użyć Nizoralu)
… by: Ana foto: 1) agrest 2) ferretta.pl © All rights reserved or Some rights reserved, publikacja powyższych zdjęć wymaga zgody autorów literatura: [1] „Tchórz” Marcin Brzeziński, Jerzy Romanowski, 1997 [2] „Hodowla tchórzy” Maria Bednarz, Andrzej Frindt, 1991 [3] „Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób” Maggie Lloyd, 1999 [4] „Biology and diseases of the ferret” Fox JG., 1988, 1998 [5] „Ferret husbandry, medicine, and surgery” John H. Lewington, 2000 [6] „Ferret for dummies” K. Schilling, 2007 [7] „How to read your report” Wellness Inc., 1993 [8] „Practical ferret medicine and surgery for the private practitioner” Finkler M., 1993 [9] „Ferret medicine and surgery” Brown S., 1992, 2001 [10] „Ferret breeding” James McKay, 2006 [11] „Fretki – specyfika chowu pokojowego oraz najważniejsze problemy zdrowotne”, Dr Ewa Śmielewska-Łoś, lek. wet. Tomasz Piasecki, Magazyn Weterynaryjny vol. 11 nr 74/2002 [12] „Szczęśliwy kot” Dorota Sumińska, Galaktyka 2006 [13] opium.urpl.gov.pl [14] intervet.pl [15] pfm.pl [16] sfgate.com …
Dziękuję za odpowiedź. Mój maluszek już wyzdrowiał, przynajmniej nie kaszle już. Byłam u weterynarza. Powiedział, że to przeziębienie chociaż myślę, że mogło być to spowodowane szczepionką, ponieważ nie był to ten sam rodzaj. Mam nadzieję, że Ferdek nie będzie mnie już tak straszył. Jeszcze raz dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam :)
Mam nadzieję, że zgłosiłaś się już z tym problemem do lek.wet.? Bo to wygląda na reakcje anafilaktyczną po szczepionce lub inne komplikacje z tym związane… Otrzymała tą samą szczepionkę (rodzaj i producent), co za pierwszym razem czy inną?
Witam. Dzisiaj w nocy moja fretka zaczęła mocno kaszleć. Wystawia język i tak jakby nie mogła złapać oddechu. Nie wiem co robić. Dodam, że czasami przy zabawie dyszy i świszczy jej coś w krtani. Mój ogonek ma trzy miesiące. Normalnie je i się bawi tylko ten kaszel… Czterzepioy dni temu był zaszczepiony drugą dawką na nosówkę a odrobaczony był miesiąc temu. Co może mu się dziać?
Uwaga! przy wielokrotnych iniekcjach (szczeniaki) nie łączyć szczepionki Canivac z Nobivac – występuje duże prawdopodobieństwo szoku poszczepiennego… ;-|
Doszczepienie musi być zrobione po 3-4 tygodniach od pierwszej iniekcji. Szczepi się połówką dawki Nobivac puppy DP. Nie można wychodzić na spacery przez cały ten czas do drugiej dawki szczepienia oraz 7-14 dni po nim…
a czy jak ja zaszczepilam swojego freciaka pierwszy raz jak mial 11 tyg. (bo ‚hodowca’ nie szczepil) to kiedy mam teraz isc z nim na szczepienie? (dodam, ze bylam z nim na spacerku nastepnego dnia po szczepieniu….) nie wiem czy dobrze..
Szczepienie odbędzie się 17 listopada 2012, godz.: 12:00, oczywiście w Kamionkach u dr Botko… Zapisanych jest już 55 fretek… Cena za szczepienie ok. 6zł. + 5zł. za „pogiglanie” fretki igiełką… Razem 11zł. za jednego ogona… Zapraszam chętnych i zapominalskich… ;-)
I po szczepionku… 50 fretek zostało „pogiglane” igiełką i obfocone… Nasz doktorek stanął na wysokości zadania i uwinął się z całą watahą w godzinkę… ;-) Fotki można obejrzeć tu… ;-)
1 dzień do szczepienia [05 listopada 2011, godz.: 12:00, oczywiście w Kamionkach]… Szczepionka jednoskładnikowa DIST, przeciwko nosówce, zamówiona (nie ma już odwrotu)… ;-p … Cena za flakon 250 sztuk wynosi 280zł., wynegocjowana cena za „ukłucie” wynosi 5zł… im więcej ogonów tym taniej zapłacimy za szczepienkę… ;-) Ilość zgłoszonych fretek: 1. 1 asia 2. 3 alani 3. 2 agrest 4. 7 ana 5. 4 chica 6. 5 paula 7. 4 anerlam 8. 4 roxon 9. 2 fredzia 10. 2 madzik 11. 1 marta 12. 3 alicja 14. 1 agata 15. 2 aanka 16. 1 kasia 17. 2 freta666 18. 1 elisse… Czytaj więcej »
Mi by pasował grudzień najbardziej, ale listopad też może być (dwóm by się skończyły, jedna szczepiona w styczniu 2011) ;)
Ja też bym była chętna ale dopiero na styczeń nowy rok2012 wtedy mi się kończy u 2 fretek, ciekawe jaka będzie cena :)
Na razie poprosiłam doktorka o sprawdzenie ceny… jak będzie korzystna to zamówię, a im więcej ogonków się zgłosi tym będzie taniej… Będę informować co i jak…
Ile taka szczepionka (1 iniekcja) miałaby kosztować? Właśnie smrodki, sztuk 3, muszę zaszczepić, więc chętna jestem jak najbardziej :)
Planuję zamówić szczepionkę przeciwko nosówce, przeznaczoną dla fretek i norek (FEBRIVAC DIST)… Jest to szczepionka jednoskładnikowa bez psiego wirusa na parwowirozę… Z uwagi, iż w Polsce dostępne są tylko duże opakowania (100 iniekcji), to zapraszam chętnych poznaniaków na zaszczepienie swoich ogonków… podzielimy się… Szczepionka może być użyta do kilku godzin po otwarciu, więc reszta będzie na straty… ;-)
Ostatnio natrafiłam na publikację, która niestety potwierdza moje wcześniejsze przypuszczenia, iż szczepienie fretek szczepionkami dla psów, tj. Nobivac Puppy może wywoływać u nich choroby wywołane wszczepieniem psiego parwowirusa… cyt. „… Wykazano, że zakażenia parwowirusowe mogą być jedną z głównych przyczyn zaburzeń w rozrodzie norek, lisów polarnych i pospolitych. Po raz pierwszy opisano zakażenie parwowirusowe u roniących samic ciężarnych lisów polarnych i pospolitych, będące wynikiem zakażenia szczepionkowym parwowirusem psów. …” Siemionek J., Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie, „Przyczyny zaburzeń w rozrodzie mięsożernych zwierząt futerkowych”, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, Katedra Chorób Zakaźnych i Inwazyjnych, Zespół Epizootiologii, Opublikowane w materiałach Kongresowych „Od nauki do… Czytaj więcej »